Ticaret Odası kaydı yapmadan işletmenizin yasal olarak faaliyete başlayamadığını biliyor muydunuz? Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yayımlanan 2023 yılı verilerine göre Türkiye’de geçtiğimiz yılda toplam 131.730 şirket kurulmuş ve 26.952 şirket kapanmış. Bu bilgilerin takibi ise Ticari Sicil Belgesi alma ve Ticaret Odası kaydı iptal etme işlemlerinin izlenmesi ile sağlanabiliyor.
Üstelik Ticaret Odası Kaydı oluşturmak sadece devletin şirket süreçlerini kontrol etmesini değil, şirketlerin de odanın sağladığı avantajlardan faydalanmasını sağlıyor. Şirketler bağlı oldukları Ticaret Odalarının sunduğu piyasa raporları, istatistikler ve fuar etkinlikleri gibi birçok fırsattan yararlanabilmekte.
Yasal bir zorunluluk olan Ticari Sicil Kaydı oluşturma süreci ise oldukça basit. Gerekli belgeleri hazırlamanız, MERSİS üzerinden dijital başvuru yapmanız ve tüm belgeler ile size en yakın Ticaret Odasına gitmeniz; Ticari Sicil Kaydı oluşturmanız için yeterli.
O halde gelin, Ticaret Odasına Kayıt olma sürecinde neler yapmanız gerektiğini adım adım inceleyelim!
İçindekiler
Ticaret Odası Kaydı Nedir?
Ticaret Odası Kaydı, işletmelerin faaliyet göstereceğini bildirme sistemidir. Bu işleme “Ticari Sicil Kaydı” da denir. İşletmeler Ticaret Odası Sicil Kaydı yaparak yasal yükümlülüklerini yerine getirir ve işletmenizin takip edilebilirliği sağlanmış olur. Kayıt olduktan sonra tüm ticari faaliyetler Ticari Sicil Numarası ile takip edilebilir.
Faaliyet göstermek isteyen işletmelerin bu odalarda kayıt açması ve yasal yükümlülüklerini yerine getirebilmeleri için 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu kapsamında kurulan toplam 252 oda ve 113 Ticaret Borsası bulunuyor.
Tacirler, Ticaret Odası Kaydı yaparak odanın sunmuş olduğu birçok avantajdan da yararlanabilirler.
Ticaret Odası Kaydı yapmanın avantajları aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Faaliyette olan tüm işletmeler Ticaret Odası’na kayıtlı olacağından dolayı sektörünüzden bir işletme ile iletişime geçmenize ve piyasa analizini daha net veriler ile yapabilmenize olanak sağlar.
- Ticaret Odası bünyesinde eğitimler düzenlenerek işletmeleri başarıya ulaştırabilecek bilgi ve deneyimi aktarır.
- Ticaret Odaları belirli zamanlarda fuar etkinlikleri düzenler. Fuara katılan işletmeler faaliyetlerini duyurarak kendilerini tanıtıp yeni müşteri bulmayı hedefleyebilir.
- Bir işletmenin Ticari Sicil Kaydı bulunması, müşterilerin gözünde daha güvenilir görünmesini sağlar.
- İşletmeler, Ticaret Odalarının sunduğu hibe ve kredi programlarına başvurarak ekonomik olarak destek alabilir.
- Ticaret Odaları üyelerine dilediği istatistiki verileri sunarak işletmelerin pazarı daha iyi tanımalarına ve bu doğrultuda strateji geliştirmelerine yardımcı olur.
Ticaret Odası Kaydı Nasıl Yapılır?
Ticaret Odası Kaydı yani Ticari Sicil Kaydı, işletme adresinize en yakın Ticaret Odasından yapılır. Fakat kayıt işlemlerine başlamadan önce bir takım hazırlıklar yapılması gerekir. Bunları başvuru yaparken sunmanız gereken şirket bilgileri olarak düşünebilirsiniz. Ticaret Odası Kaydı için gerekli belgeleri yazımızın devamında bulabilirsiniz. Şimdi Ticari Sicil Kaydı oluşturmak için gerekli adımları kısaca belirtelim, daha sonra hangi adımda ne yapmanız gerektiğini ayrıntıları ile açıklayacağız.
Ticaret Odası Kaydı yapma adımları şu şekildedir:
- Bulunduğunuz yere göre Ticaret Odası seçin.
- Ticaret odası tarafından talep edilen belgeleri araştırın ve hazırlayın.
- MERSİS kaydı oluşturun.
- Noter onayı gereken belgeleri hazırlayın ve onaylatın.
- Ticaret Odasına hazırladığınız belgeleri kayıt ücreti dekontunuzu ileterek başvuru yapın.
- Ticari Sicil No sorgulaması ile belgenizin geçerliliğini kontrol edin.
Ticaret Odası Kaydı oluşturmak genel hatları ile yukarıdaki gibidir. O halde gelin, bu adımlarda neler yapmanız gerektiğini daha ayrıntılı bir şekilde inceleyelim.
1. Ticaret Odası Seçimi
Ticaret Odası Kaydı, şirket adresine en yakın olan odadan yapılmalıdır. Bu nedenle ilk olarak işletmenizin bulunduğu il ya da ilçede bulunan en yakın Ticaret Odasını araştırmalısınız. Türkiye Odalar ve Borsalar birliğinin sitesinde paylaştığı Ticaret Odaları iletişim bilgilerinden faydalanabilirsiniz.
Şirketinize şube açılışı yapmanız durumunda da aynı şekilde şube adresine en yakın olan Ticaret Odasına kayıt yaptırmanız gerekmekte.
2. Ticaret Odası Kaydı İçin Gerekli Belgelerin Hazırlanması
Belgeleri hazırlamadan önce şuna karar vermelisiniz: Şirketiniz şahıs şirketi mi yoksa sermaye şirketi mi?
- Sermaye şirketleri daha fazla denetime ve prosedüre tabi tutulmaktadır.
- Şahış şirketlerinde birçok belgede noter onayı aranmazken, sermaye şirketlerinde en basit değişikliklerde bile noter onayı alınması ve ticari sicil gazetesinde yapılan değişikliklerin duyurulması gerekir. Dolayısıyla sermaye şirketlerinin Ticaret Odası Kaydı da daha pahalıya gelmiş olur.
- Şahıs şirketleri 1 gün gibi kısa bir sürede kurularak Ticaret Odasına kaydolabilir ve faaliyetlerine resmi olarak başlayabilir.
- Sermaye şirketlerinde kayıt süreci 2 ya da 3 günü bulabilmektedir. Ticari Sicil Belgesi alabilmek için sermaye şirketlerinin; ünvanını, faaliyet alanını, adresini, yönetimini, NACE kodunu, sermaye miktarını belirlemesi ve ana şirket sözleşmesi hazırlaması gerekir.
3. MERSİS Kaydı Nasıl Oluşturulur?
MERSİS olarak adlandırılan Merkezi Sicil Kayıt Sistemi, işletmelerin ticari sicil bilgilerini elektronik ortamda kayıt altında tutmayı ve takibini gerçekleştirmeyi sağlar. Ticari Sicil Belgesi almadan önce şirketlerin MERSİS hesabı oluşturmaları ve MERSİS numarası almaları gerekir.
MERSİS kaydı şu şekilde yapılır:
- MERSİS resmi web sitesini açın.
- “Giriş” butonuna tıkladıktan sonra “Üye Ol” seçeneği ile ilerleyin.
- Açılan pencerede kimlik bilgilerinizi yazarak doğrulayın.
- Giriş yaptıktan sonra açılan bölümde “Başvurular” seçeneğine tıklayın.
- “Kuruluş Başlat” seçeneğine tıkladığınızda açılan alanda istenen bilgileri eksikiz doldurun.
- Bu işlemlerin sonucunda kaydınızı yaparak 16 haneli MERSİS numarası alma işlemlerinizi tamamlayabilirsiniz.
4. Noter Onayı Alma
Ticaret Odası Kaydı yapılabilmesi için bazı belgelerin noter onaylı olarak iletilmesi gerekir. Ticaret Odasına ya da Ticari Sicil Kaydı yapmak isteyen şirketin yapısına göre talep edilen belgeler de değişebildiği için net bir şekilde hangi belgelerin noter onaylı olması gerektiğini söyleyemeyiz.
Ticari Sicil Kaydı yaparken notere onaylatılması gereken belgelerden bazıları şu şekildedir:
- Nüfus kayıt örneği
- İmza beyannameleri
- MERSİS’te hazırlanan ana sözleşme
- Şube açılışına dair yönetim kurulu kararları
- Limited şirketler için noter onaylı gündem kararları ve genel kurul toplantı tutanakları
5. Ticaret Odası Kayıt Başvurusu
“Ticaret Odası Kayıt Başvurusu” yapmak için öncelikle MERSİS’ten başvuru formu oluşturmak gerekiyor. Daha sonra başvuru adımına gelene kadar yapılan hazırlıklar ile birlikte şirket adresinize en yakın Ticaret Odası seçilerek başvuru işlemleri başlatılıyor. Başvuru için ilgili Ticaret Odasının web sitesinde yer alan oda kayıt beyannamesini eksiksiz bir şekilde doldurmanız gerekmekte.
Ticaret Odası başvuru adımları şu şekildedir:
- Bunun için ilk olarak MERSİS’te faaliyet konusu, adres, yönetim şekli ve sermaye gibi bilgilerin yer aldığı bir ana sözleşme hazırlanır.
- Daha sonra ana sözleşme, imza beyannameleri ve kimlik fotokopileri noterde onaylatılarak başvuru dosyasına eklenir.
- Oda kayıt beyannamesine şirket kurucusunun ve varsa kurucu ortakların vesikalık fotoğrafları yapıştırılır.
- Başvuru dilekçesi, kuruluş bildirim formu ve oda kayıt beyannamesi şirket kurucuları tarafından imzalanır.
- Şirket sermayesinin yatırılacağı bankada hesap açılır.
- Sermayenin dörtte biri banka hesabına yatırılır ve bankadan blokaj yazısı alınır.
- Anlaşmalı olduğunuz mali müşavir, şirket sermayesinin %0,04’ünü “Rekabet Kurumu Fonu” adı altında bankaya yatırır.
- Hazırlanan tüm belgeler toplanarak şirket adresine en yakın Ticaret Odasına teslim edilir.
- İlgili Ticaret Odası teslim edilen belgeleri inceler ve eksiklik tespit etmezse şirketin kurulduğuna dair Ticari Sicil Tasdiknamesi verir.
- Ticari Sicil Tasdiknamesi ile yeniden notere gidilir ve şirket için imza sirküleri, mali müşavirlik vekaleti ve mali müşavir resmi defteri noter onaylı olarak çıkarılır.
6. Ticari Sicil No Sorgulaması Yapma
İşletmelerin faaliyet gösterebilmesi için Ticaret Odası Kaydı yapmaları zorunludur. Bu sayede güvenilirliği araştırılmak istenen firmaların Ticaret Odaları üzerinden bilgileri sorgulanabilir. Her işletmeye özel Ticari Sicil Numarası bulunmaktadır. İşletmelerin Ticari Sicil Numarası da kayıtlı olduğu Ticaret Odasının web sitesinden işletme ünvanı araştırılarak sorgulanabilir.
Ticari Odası Kaydı Nereden Alınır?
Ticari Odası Kaydı olarak da dile getirilebilen Ticaret Odası Kaydı öncelikle elektronik ortamda yapılan işlemler ile başlar. Bu işlemler MERSİS üzerinden kayıt oluşturulması ve faaliyete başlayabilmek için işletmenin ana sözleşmesinin oluşturulmasıdır. Daha sonra işletmenizin resmi adresine en yakın olan Ticaret Odasına gidilmesi gerekmektedir.
Türkiye’de 186 ticaret ve sanayi odası, 52 ticaret odası, 12 sanayi odası, 2 deniz ticaret odası bulunmaktadır. Resmi olarak işletme kaydı oluşturmak ve faaliyetlere başlayabilmek için bu odalardan işletmeniz ile ilgili olanları ve onlardan da adresinize en yakın olanı belirlemeniz gerekir.
Ticaret Odası Kaydı İçin Gerekli Belgeler 2024
Ticaret Odası Kaydı yapabilmek için birtakım evrakları temin edip bunları odaya teslim etmeniz gerekir. İlgili Ticaret Odası evraklarınızı değerlendirdikten sonra faaliyetlerinize başlayabilmeniz için Ticari Sicil Belgesi vermektedir. Bağlı olduğunuz odaya göre istenen evraklar değişiklik gösterebilmektedir. Dolayısıyla başvuru yapmadan önce mutlaka ilgili Ticaret Odasının resmi web sitesinden hangi belgelerin talep edildiğini öğrenmelisiniz.
Ticaret Odası Kaydı için istenen evraklar genel olarak şu şekildedir:
- Nüfus cüzdanı aslı ve fotokopisi
- 2 adet noter onaylı imza beyannamesi
- Vekaletname aslı ve fotokopisi
- İşletme sahibi ve varsa kurucu ortaklara ait 3 adet vesikalık fotoğraf
- İkametgah belgesi
- Taahhütname
- Ticaret Odasından alınan matbu dilekçe
- Vergi levhası ve vergi mükellefiyeti yazısı
- Şirket araçları bulunması durumunda ruhsatlarının fotokopisi
- Noter onaylı ticari defter
- Kira kontratı ya da tapu
- Kayıt ücretlerinin ödendiğini gösteren dekont
- Ticaret Sicil Gazetesi fotokopisi
Ticaret Odası Kaydı Sorgulama Nasıl Yapılır?
Ticari Sicil Numarası, şirketlere MERSİS üzerinden verilen 16 haneli bir numaradır. MERSİS numarası ya da diğer adı ile Ticari Sicil Numarası gerçek kişi şirketlerinde TC kimlik numarası ile başlarken tüzel kişi şirketlerinde vergi numarası ile başlar.
Ticari Sicil No sorgulama işlemleri de e-devlet ya da MERSİS sistemleri üzerinden bulunabilir. Kendi firmanız dışında bir firmanın Ticari Sicil Numarasının doğruluğunu da firma ünvanı ile sorgulamanız mümkün.
Ticaret Odalarının resmi web siteleri üzerinden firma bilgileri ve sicil kayıtlarının sunulduğu alanlardan firma ünvanını aradığınızda odaya kayıtlı olan firmanın Ticari Sicil Numarasına da ulaşabilirsiniz. Böylelikle faaliyet gösteren her şirketin bilgileri ulaşılabilir hale gelir.
Ticaret Odası Kaydı sorgulama adımları şu şekildedir:
- Şirketin kayıtlı olduğu Ticaret Odasının web sitesini açın.
- Ünvan Sorgulama alanına giriş yapın.
- Sorgulamak istediğiniz şirketin ünvanını yazın ve sorgula butonuna tıklayın.
- Sorgulamanız sonucunda araştırdığınız şirketin Ticaret Odası Kaydına ulaşabilir ve Ticari Sicil Numarasını öğrenebilirsiniz.
Kimler Ticaret Odası Kaydı Yaptırmalıdır?
Ticaret Odası Kaydı yaptırmak işletmelerin yasal olarak faaliyete başlaması için zorunlu tutulmuştur. Fakat, kimler Ticaret Odası Kaydı yaptırmalıdır sorusunu cevaplayabilmek için öncelikle işletmenin faaliyet tipi göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü faaliyet alanına göre Ticaret Odasına değil Esnaf Odasına kayıt yaptırması gerekebilir.
Örneğin; zanaat alanında faaliyet gösteren terzi, kuaför gibi şahıs işletmeleri ve bakkal gibi bilanço usulüne göre defter tutmayan işletmeler Esnaf Odası Kaydı yaptırmalıdır.
Ticaret Odası Kaydı yaptırması gereken işletmeler ise şu şekildedir:
- Şahıs Şirketleri
- Limited Şirketler
- Anonim Şirketler
- Kollektif Şirketler
- Komandit Şirketler
- Kooperatifler
- Ticari Faaliyet Gösteren Dernekler
Ticaret Odası Kaydı Ücretli Mi?
Şirketlerin Ticaret Odası Kaydı yapabilmesi için öncelikle kayıt ücretini yatırıp, bu ödemenin dekontunu da başvuru belgelerinin arasına eklemesi gerekir. Kayıt ücreti dışında kayıtlı olunan Ticaret Odalarına yıllık aidat şeklinde düzenli ödemeler de yapılır.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından açıklanan verilere göre 2024 yılında oda kayıt ücretleri ve aidatları şu şekildedir:
- 1 Ocak 2024 – 31.03.2024 tarihleri arasında başvuru yaparak Ticari Sicil Belgesi almak isteyenlerin ödemesi gereken tutar 63.000 TL.
- 01.04.2024 – 31 Aralık 2024 tarihleri arasında başvuru yaparak Ticari Sicil Belgesi almak isteyenlerin ödemesi gereken tutar 130.000 TL.
- 2024 yılında Ticaret Odası aidatı 300 TL.
- 1 – 5 şubesi olan şirketlerin aidatı 1.800 TL.
- 6 – 25 şubesi olan şirketlerin aidatı 11.550 TL.
- 26 ve üzerinde şube sayısı olan şirketlerin aidatı 27.300 TL’dir.
Sıkça Sorulan Sorular
Şirket açmak isteyen herkesin yasal yükümlülüklerinden birisi de Ticari Sicil Kaydı oluşturmak. Siz de Ticaret Odası kaydı nedir ve nasıl yapılır merak ediyorsanız bu yazımızı okuyarak adım adım Ticaret Odası Kaydı oluşturmayı öğrenebilirsiniz.
Yazımızın sıkça sorulan sorular bölümünde ise Ticaret Odası Kaydı ile ilgili merak ettiğiniz diğer soruların cevaplarına ulaşabilirsiniz.
Şirketler İçin Ticaret Odasına Kayıt Olmak Zorunlu Mu?
Ticaret Odası Kaydı oluşturmak, ticari faaliyet gösterecek olan her şirket için yasal bir zorunluluktur. Bu noktada Ticaret Odasına değil, Esnaf Odasına tabi tutulan küçük işletmeler hariç tutulmaktadır.
Ticaret Odasına Neden Kayıt Olunur?
Ticaret Odası Kaydı, bir işletmenin resmi olarak faaliyetlerine başlayabilmesi için gerekli bir işlemdir. Bu işlem ile işletmelerin tüm faaliyetleri takip edilebilir hale gelir ve devletin her işlemi kontrol altında tutabilmesi sağlanır. Fakat resmi bir zorunluluk olmasının yanında, Ticari Odası Kaydı yaptırmak işletmelere birçok avantaj da sağlar.
Ticaret Odasına kayıtlı olmanın işletmelere sağladığı avantajlardan şu şekilde bahsedebiliriz:
- İç ve dış ticaret konusunda danışmanlık hizmetleri alma.
- Yurtiçi ve yurtdışı fuarlarda ürünleri tanıtma fırsatı yakalama.
- Mevzuat değişiklikleri ve duyurulardan anında haberdar olma.
- İç piyasalar hakkında rapor ve bilgi alma.
- Türkiye’nin birçok yerinde iş seyahatleri boyunca yararlanabileceğiniz tesis ve kuruluşlardan indirim kazanma.
- Başarılı firmaların ödüllendirilmesi sonucunda prestij kazanma.