İngiltere’de şirket kurmak, birçok girişimci tarafından değerlendirilen bir karardır. Dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olan ve global ticaretin merkezlerinden kabul edilen İngiltere, iş dünyası için sunduğu fırsatlar ve avantajlarla dikkat çekmektedir.
Tabii bu süreç bazı yasal prosedürleri ve yükümlülükleri yerine getirmeyi gerektirir. İngiltere’de şirket kurmak isteyenler için hazırladığımız bu rehberde, gerekli adımları ve dikkat edilmesi gereken noktaları sizin için anlaşılır bir şekilde açıklayacağız.
Eğer siz de İngiltere’de şirket nasıl kurulur ve İngiltere’ye gitmeden şirket kurulur mu diye merak ediyorsanız, bu rehber tam da size göre.
İngiltere’de Şirket Nasıl Kurulur?
İngiltere’de şirket kurmak için eskiden Ankara Anlaşması gibi avantajlı koşullar bulunuyordu. Geçtiğimiz yıllarda yaşanan Brexit’in sonrasında ise bu koşullar değişti. Fakat endişelenmenize gerek yok, çünkü İngiltere’de şirket kurmak hala mümkün. İlgili vizeye başvurup gereken prosedürleri takip ederek şirketinizi kurabilirsiniz.
En basit haliyle İngiltere’de şirket nasıl kurulur inceleyelim:
- İş yapınıza uygun şirket türünü seçin (şahıs şirketi, ortaklık, sınırlı sorumluluk ortaklığı veya limited şirket).
- Seçtiğiniz şirket türüne göre, şirketinizi Companies House’a kaydedin ve gerekli bilgileri sunun.
- Şirketiniz için ayrı bir ticari banka hesabı açın ve finansmanınızı kişisel hesabınızdan ayırın.
- HM Revenue and Customs’e (HMRC) kaydolun ve şirketinizin vergi yükümlülüklerini yerine getirin.
Bu adımları takip ederek İngiltere’de bir şirket kurabilir ve faaliyetlerinizi başlatabilirsiniz. İsterseniz şimdi her bir adımı tek tek inceleyelim.
İngiltere Şirket Türleri
İngiltere’de bir şirket kurarken iş yapınıza en uygun şirket türünü seçmelisiniz. Şirket türleri arasında şahıs şirketi (sole trader), ortaklık (partnership), sınırlı sorumluluk ortaklığı (LLP) ve Limited Şirket (Ltd) bulunmaktadır.
- Şahıs Şirketi (Sole Trader): Şahıs şirketi, kurulumu ve yönetimi en basit şirket türüdür. İşletme sahibi tüm kar ve zarardan tek başına sorumludur. Gelir vergisi ödemeniz gerekir.
- Ortaklık (Partnership): Birden fazla kişinin ortak olarak kurduğu bu yapıda, tüm ortaklar işletmenin borçlarına karşı sorumludur. Gelir İdaresi’ne ortak olarak kaydolmalı ve bireysel gelir vergisi beyanında bulunmalısınız.
- Sınırlı Sorumlu Ortaklık (Limited Liability Partnership, LLP): En az iki ortak gerektirir ve ortaklık borçlara karşı sorumludur. Ortakların Gelir İdaresi’ne, LLP’nin ise Companies House’a kayıt ettirilmesi gereklidir.
- Limited Şirket (Limited Company, Ltd): Üyelerin sorumluluğu sahip oldukları hisselerle sınırlıdır ve şirket adına mal varlığı edinilebilir. Limited şirketlerin Companies House’a kayıt ettirilmesi gereklidir. Vergi sistemi açısından en avantajlısıdır.
Şirketinizi Kayıt Ettirin.
Seçtiğiniz şirket türüne göre şirketinizi Companies House‘a kaydetmeniz gerekecektir. Limited Şirket kuruyorsanız, Companies House’a online olarak başvurabilirsiniz. Başvuruda şirketinizin adı, adresi, yöneticileri ve hissedarları gibi bilgileri sunmanız gerekecektir.
Şirket kaydınızı tamamladıktan sonra, HM Revenue and Customs (HMRC) tarafından vergi numaranız verilecektir. Vergi numaranızı almak için şirketinizin faaliyete geçtiğini HMRC’ye bildirmeniz lazım.
Ticari Banka Hesabınızı Oluşturun
Şirketinizin finansmanını kişisel mali durumunuzdan ayrı tutmak için bir ticari banka hesabı açmanız gereklidir. Bu hesap, şirket gelirlerinizi ve giderlerinizi izlemenize ve vergi işlemlerinizi kolaylaştırmanıza olanak sağlar.
Vergi Kaydınızı Yaptırın
Şirketinizin vergi yükümlülüklerini yerine getirmek için HM Revenue and Customs (HMRC) adlı vergi dairesine kaydolmanız gerekecektir. Bu kayıt işlemi kurumlar vergisi, KDV (VAT) ve gerektiğinde diğer vergi türleri için geçerlidir.
İngiltere’de şirket kurmak için Türk vatandaşlarının yatırımcı vizesi alması gerekmektedir. İngiltere’nin Ankara Büyükelçiliği veya İstanbul Başkonsolosluğu’ndan yatırımcı vizesi alınabilir.
İngiltere’de Şirket Kurma Maliyeti
İngiltere’de şirket kurma maliyeti, kuruluş yapılacak şirket türüne, vize türüne ve bölgeye göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, bir Public Limited Company kurmak için gereken sermaye miktarı 50.000 GBP iken, Private Limited Company (LTD) için minimum sermaye tutarı 1 sterlin olabilir.
Ayrıca şirket başvuru ücreti gibi belirli oranlarda ek ücretler de ödenebilir.
İngiltere’de şirket kurma ücreti hakkında ortalama bir hesap yapmak gerekirse:
- Companies House kayıt ücreti: £12 ile £40 arası
- Yıllık ücretler: £650
- Kayıtlı ofis: Yıllık £80 ila £200 arası
- Yasal ve muhasebe hizmetleri: Saatlik £100 ila £300 arası
- Vergiler: Kurumlar vergisi %19, KDV oranı %20, Gelir Vergisi oranı (%40-%45)
- Sigorta: İş türüne göre değişir
- Banka hesabı: Bankaya göre değişiklik gösterir
İngiltere’de şirket kurmanın maliyeti ortalama bir hesap ile bu şekildedir. Biz bu maliyet hesabını yaparken en ucuz yöntem olan Limited Şirket kurduğumuzu farz ettik.
Dolayısıyla Limited Şirket için tahmini toplam maliyeti hesaplamak için yukarıdaki maliyet kalemlerini bir araya getirerek bir tahmin yapabiliriz. İngiltere’de şirket kurma maliyeti, işletmenin özelliklerine ve ihtiyaçlarına bağlı olarak değişecektir.
İngiltere’de Vergi Sistemi Nasıl?
İngiltere’de vergi sistemi, çeşitli vergi türlerinden oluşur: gelir vergisi, KDV (VAT), kurumlar vergisi, belediye vergisi ve ulusal sigorta. İngiltere’de şirket kurma maliyetinizi hesaplarken ödemeniz gereken vergileri de göz önünde bulundurmanız gerecek.
Şimdi her bir vergi kalemini tek tek ele alalım.
Gelir Vergisi
İngiltere’de gelir vergisi, ikamet eden kişilerin kazançları üzerinden alınan bir vergi türüdür. Vergi oranları, yıllık kazanç miktarına göre değişir:
- £12.500’ye kadar olan kazançlar için: %0 (vergi muafiyeti)
- £12.501 – £50.000 arası kazançlar için: %20
- £50.001 – £150.000 arası kazançlar için: %40
- £150.000 üzeri kazançlar için: %45
Vergi dönemi her yılın 6 Nisan’ında başlar ve bir sonraki yılın 5 Nisan’ında sona erer. Gelir vergisi ödemekle yükümlü olan bireyler, bu dönem içinde kazançlarına ilişkin vergi beyannamesi vermelidir.
Vergi beyannamesinin zamanında verilmemesi durumunda ise gecikme cezası uygulanır. İngiltere’de bir yıl içinde 183 günden fazla kalan kişiler, gelir vergisi ödemekle yükümlüdür. 183 günden az kalıp gelir elde edenler, elde ettikleri gelir oranında vergi vermek durumundadır.
Kurumlar Vergisi
Kurumlar vergisi, İngiltere’de faaliyet gösteren şirketlerin kazançları üzerinden alınan bir vergi türüdür. Bu vergi, şirketin elde ettiği brüt kardan giderler düşüldükten sonra kalan net kar üzerinden hesaplanır. Kurumlar vergisi oranları kademeli olarak uygulanır:
- £50.000’a kadar olan kârlar için: %19
- £250.000’a kadar olan kârlar için: Kademeli artış
- £250.000 üzeri kârlar için: %25
Nisan 2023’ten itibaren yapılan değişiklikle, kurumlar vergisi oranı %19’dan %25’e yükseltilmiştir. Fakat yıllık £50.000’tan daha az kar elde eden şirketler %19 oranında vergi ödemeye devam ederken, £250.000’tan daha fazla kar elde eden şirketler %25 oranında vergi ödeyecektir.
£50.000 ile £250.000 arasında kar elde eden şirketler için ise kademeli bir artış uygulanır.
Katma Değer Vergisi (KDV / VAT)
İngiltere’de Katma Değer Vergisi (KDV), mal ve hizmet satışlarından alınan bir vergidir. KDV oranları sektörlere göre değişir ve üç ana kategoride toplanır:
- Genel oran: %20
- İndirimli oran: %5
- Sıfır oran: %0
1 Nisan 2024’te yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle, yıllık £90.000’in üzerinde gelire sahip olan işletmeler KDV mükellefi olacaktır. Bu sınır aslında eskiden £85.000’di. Ayrıca cirosu £88.000’in altına düşen şirketler KDV’den muaf olma hakkı kazanacaktır. Yine burada da önceki sınır £83.000’di.
KDV mükellefiyeti bulunan şirketler, satışlarına ve hizmetlerine göre belirlenen KDV oranını faturalara yansıtmalı ve her üç ayda bir KDV beyannamesi vermelidir.
Bu beyannameye göre, şirketler yaptıkları satışlardan elde ettikleri KDV ile giderlerinin KDV’si arasındaki fark kadar vergi öderler.
Eğer giderlerin KDV hesaplaması, kazançlardan fazla ise, aradaki fark devlet tarafından şirkete iade edilir. Bu işlemler için şirketlerin bir KDV numarasına sahip olması gerekmektedir.
İngiltere’de Şirket Kurmak Gereken Belgeler Nelerdir?
İngiltere’de şirket kurmak, gerekli belgeleri ve bilgileri hazırladığınızda oldukça hızlı ve kolay bir süreçtir. Şirket kurmak için İngiltere vatandaşlığı, özel vize, çalışma veya oturum iznine sahip olmanıza gerek yoktur.
İngiltere’de şirket kurmak için gereken belgeler:
- Şirket Adı: Seçeceğiniz isim daha önce kullanılmamış olmalıdır.
- SIC Kodu: Şirketinizin faaliyet alanını belirten Standard Industrial Classification (SIC) kodu. Bu kod, kuruluş başvurusu sırasında Companies House’a bildirilmelidir.
- Şirketin Resmi Kayıt Adresi: Şirketinizin İngiltere’de kayıtlı bir adresi olması zorunludur. Vergi numarası ve diğer resmi yazışmalar bu adrese gönderilecektir.
- Şirket Yöneticileri: Şirketin en az bir yöneticisinin olması zorunludur. Birden fazla yönetici de belirlenebilir.
- Şirket Sahipleri ve Hisse Oranları: Şirketin sahipleri ve her birinin sahip olduğu hisse oranları açıkça belirtilmelidir. Sahipler birey olabileceği gibi tüzel kişiler de olabilir.
- Memorandum of Association: Bu belgede şirketin adı, kayıtlı adresi ve faaliyet alanı yazılmalıdır. Şirketin resmi olarak kurulmasını sağlayan belgedir.
- Articles of Association: Şirketin iç düzenlemelerini belirleyen belgedir. Şirketin yönetim yapısı, karar alma süreçleri ve hissedar hakları gibi konuları kapsar.
- Companies House Formları: Şirket direktörü, sekreteri ve ofis adresi gibi bilgileri içeren formlar doldurulmalıdır. Bu formlar, şirketin resmi kayıt sürecinin tamamlanması için Companies House’a sunulmalıdır.
İngiltere’de Şirket Kurmanın Avantajları ve Dezavantajları
İngiltere, global ticarette önemli bir konuma sahip olup pek çok girişimci için fırsatlar barındıran bir ülkedir. Elbette her girişimde olduğu gibi Birleşik Krallık’ta iş kurmanın da hem avantajları hem de dezavantajları vardır.
İsterseniz İngiltere pazarına adım atmadan önce göz önünde bulundurmanız gereken bazı faktörler nelerdir, gelin inceleyelim.
İngiltere’de Şirket Kurmanın Avantajları:
- İngiltere’de şirket kurma işlemleri hızlı ve basittir, birkaç gün içinde tamamlanabilir.
- İngiltere’de bir şirket sahibi olmak, sektörde yüksek prestij ve müşteri güveni sağlar.
- Risk sermayesi, melek yatırımı ve devlet destekleri gibi çeşitli finansman kaynaklarına erişim mümkündür.
- Türkiye vatandaşları, İngiltere’de şirket kurarak oturum izni alabilirler.
- İngiliz Ortak Hukuku, dünya genelinde kabul görmüştür ve birçok ülkenin hukuk sistemine temel oluşturur.
- Kurumlar vergisi oranı %19 olup, diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında oldukça avantajlı düzeydedir.
- İngiltere, çifte vergilendirmeyi önlemek için birçok ülke ile vergi anlaşmaları yapmıştır.
İngiltere’de Şirket Kurmanın Dezavantajları:
- Brexit, Avrupa pazarına erişimi zorlaştırabilir ve uzun vadede olumsuz etkiler yaratabilir.
- Avrupa dışından yetenekli iş gücü çekmek, çalışma vizesi gerekliliği nedeniyle zorlaşmıştır.
- Şirketlerin yıllık hesaplarını hazırlayıp Gelir ve Şirketler Dairesi’ne sunmaları zorunludur.
- İngiltere’deki bankalar, yeni şirketler için katı başvuru süreçleri uygulayabilir.
- Özellikle Londra’daki yüksek ofis kiraları ve maaşlar, maliyet hesaplarını zora sokabilir.
İngiltere’de E-Ticaret Sektörü
İngiltere, e-ticaret konusunda dünya genelinde öncü ülkelerden birisidir. 2024 yılı itibarıyla İngiltere’deki insanların %89’u online alışveriş yapmış durumda. Bu durum İngiltere’de e-ticaret pazarının ne kadar geniş ve aktif olduğunu gösteriyor.
Ayrıca yapılan bir ankette tüm yaş grupları arasında sadece %11.29’luk bir kesim son bir yılda hiç online alışveriş yapmadığını belirtmiştir.
Birleşik Krallık, 2024 yılı itibarıyla 169,494.4 milyon ABD doları gelirle dünya genelinde 3. en büyük e-ticaret pazarıdır ve bu istatistikle Güney Kore’yi geride bırakmış durumda.
Kaynak: Office for National Statistics.
2024 yılında %7.7’lik bir büyüme öngörülmekte olup, İngiltere e-ticaret pazarı dünya genelindeki %10.4’lük büyüme oranına önemli bir katkıda bulunmaktadır. İngiltere’de olduğu gibi, dünya genelinde e-ticaret satışlarının önümüzdeki yıllarda artması beklenmektedir.
2028 yılına kadar 217,520.8 milyon ABD dolarına ulaşması beklenen pazar büyüklüğü, İngiltere’nin e-ticaret alanında sağlam bir yatırım fırsatı sunduğunu göstermektedir.
Dolayısıyla İngiltere’de e-ticaret işi yapmak, mevcut pazar büyüklüğü, sürekli büyüme trendi, teknolojik altyapı ve yasal/finansal destekler gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda mantıklı bir seçenektir. Doğru stratejiler ve iyi bir iş planı ile İngiltere’de başarılı bir e-ticaret işletmesi kurmak mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular
İngiltere’de şirket kurma ve İngiltere’de şirket kurma maliyeti gibi ana başlıkları detaylıca inceledik. Bu bölümde, girişimciler tarafından merak edilen diğer konulara kısa cevaplar vereceğiz.
İngiltere’de Şirket Kurarak Oturum İzni Alabilir Miyim?
İngiltere’de şirket kuracak bir Türkiye vatandaşı olarak oturma iznini doğrudan hak etmiş olmazsınız, ancak oturum izni başvurusu yapabilirsiniz. Girişimci vizesiyle İngiltere’de 3 yıl 4 ay ikamet hakkınız bulunur. Bu sürenin sonunda belirli şartları sağlarsanız vizenizi 2 yıl daha uzatabilirsiniz ve ardından İngiltere’de daimi oturum izni için başvuruda bulunabilirsiniz.
İngiltere’de Şirket Kapatmak İstiyorum Ne Yapabilirim?
İngiltere’de şirketinizi kapatmaya karar verdiğinizde HMRC’ye ticari faaliyetlerinize son verdiğinizi bildirmeniz gerekmektedir. İngiltere’de şirketinizi kapatmak için izlemeniz gereken temel prosedür şu şekildedir:
- VAT-7 formunu doldurarak HMRC’ye başvurun.
- HMRC’nin onayını bekleyin ve bu süreçte VAT muhasebesini tutmaya devam edin.
- Şirkete ait ekipmanları alırken Sermaye Kazanç Vergisi ödeyin.
- Şirket faaliyetlerinin sona erdiğini HMRC’ye bildirin.
Bu adımları izleyerek İngiltere’de şirketinizi kapatabilirsiniz.
İngiltere’ye Gitmeden Şirket Kurulabilir Mi?
İngiltere’de şirket açmak için gerekli izinleri Türkiye’deyken online olarak alabilirsiniz. Fakat şirket kuruluş işlemlerini tamamlamak için İngiltere’ye gitmeniz gerekmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için İngiltere’ye gitmeden şirket kuruluşunu gerçekleştirmek mümkün değildir.
Yatırımcı vizesi veya turist vizesi alarak İngiltere’deki şirket kurulum işlemlerini tamamlayabilirsiniz.
İngiltere’de Şirket Kurmak Ne Kadar Sürer?
İngiltere’de şirket açma işlemi genellikle 1-2 iş günü sürer. Bu süre zarfında şirketinizi faaliyete geçirebilir ve kuruluş belgelerinize erişebilirsiniz. Eğer vize başvurusu yapmanız gerekiyorsa bu işlemlerin daha uzun sürebileceğini göz önünde bulundurmalısınız.
Gerekli bilgi ve belgelerin teslim edilmesinden sonra 3 iş günü içinde şirketinizin kuruluşu tamamlanır. Şirketinizin kuruluşunu takiben 2-3 hafta içinde UTR (vergi kimlik numarası) şirketinizin resmi ofis adresine ulaşır.
İngiltere’de Şirket Kurmak için Ne Kadar Sermaye Gerekli?
İngiltere’de şirket kurmanın maliyeti, şirket türüne göre değişiklik gösterir. Özel Limited Şirket (Private Limited Company) kurmak için minimum sermaye 1 sterlindir. Halka Açık Limited Şirket (Public Limited Company) kurmak için ise en az 50,000 İngiliz Sterlini gereklidir.
