KOBİ (Vasfı) Belgesi Nedir? KOBİ Vasfı Belgesi Nasıl Alınır?

KOBİ Vasfı Belgesi, işletmelerin KOSGEB desteklerinden yararlanabilmesi için gerekli olan ve işletmenin küçük veya orta ölçekli olduğunu resmi olarak belgeleyen evraktır. KOBİ beyannamesi için başvuru, KOBİ Bilgi Sistemi (KBS) üzerinden online yapılır ve e-Devlet üzerinden ücretsiz olarak alınabilir. 

KOBİ belgesi, 3624 sayılı Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Kanunu ile temellendirilmiş, uygulama esasları ise Resmi Gazete’de yayımlanan KOBİ Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. Bu yönetmelikte bir işletmenin mikro, küçük veya orta ölçekli sayılabilmesi için çalışan sayısı ve yıllık net satış/ciro kriterleri açıkça belirtilir.

Peki, KOBİ belgesi nedir? KOSGEB desteklerinden yararlanmak bu belge zorunlu mudur? İşte, bu rehberde, KOBİ belgesi başvuru sürecini adım adım ve güncel mevzuata dayalı olarak anlattık.

KOBİ Vasfı Belgesi Nedir?

KOBİ Vasfı Belgesi, bir işletmenin “küçük veya orta büyüklükte işletme (KOBİ)” sınıfında olduğunu resmen doğrulayan ve KOSGEB desteklerine başvuruda temel şart olan elektronik belgedir. Bu belge, işletmenin çalışan sayısı ile finansal büyüklük kriterlerine göre mikro,küçük veya orta sınıflarından birine girdiğini doğrular. 

KOBİ statüsünün çerçevesi 3624 sayılı KOSGEB Kanunu ve Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği ile belirlenmiştir  Belgeye erişim ve doğrulama işlemleri için KOSGEB’in KOBİ Bilgi Sistemi kullanılır. 

İlginizi çekebilir: KOSGEB İş Planı Örnekleri

KOBİ Vasfı Belgesi Neden Gereklidir?

KOBİ Belgesi, işletmelerin KOBİ tanımına uyduğunu gösteren dijital bir belgedir. Bu belge, küçük ve orta ölçekli işletmelerin devlet desteği, hibe, teşvik ve kredi gibi çeşitli KOSGEB imkanlarından faydalanabilmeleri için gereklidir. 

KOBİ Vasfı Belgesi, işletmelerin KOBİ tanımlamasında geçerli olan koşullara (çalışan sayısı, yıllık net satış, işletme büyüklüğü gibi) uyduğunu ve bu kapsamda çeşitli teşviklerden yararlanabileceğini belgeler.  

Kimler KOBİ Vasfı Belgesi Alabilir?

KOBİ Vasfı Belgesi; yalnızca mikro, küçük ve orta ölçekli işletme kriterlerine uyan firmalara verilir. Bu kriterler, Türkiye’de yürürlükte olan KOBİ Yönetmeliği ile tanımlanmıştır. KOBİ Beyannamesi’ne uygun işletmeler,  hem çalışan sayısı hem de yıllık net satış hasılatı/bilanço toplamı üzerinden sınıflandırılır. Dolayısıyla büyük ölçekli şirketler bu belgeyi alamaz; yalnızca KOBİ statüsündeki işletmelerin başvurusu kabul edilir.

Aşağıdaki tablo, KOBİ olma şartlarını göstermektedir:

Bu sınıflandırmaya göre;

• Mikro işletmeler, genellikle aile işletmeleri veya küçük ölçekli girişimleri kapsar ve düşük maliyetli destek programlarına erişim sağlar.
  
• Küçük işletmeler, belirli bir büyüklüğe ulaşmış ancak hala sınıfında değerlendirilen firmalardır.
  
• Orta ölçekli işletmeler ise 250 çalışanın altında ve yüksek olmayan cirolarıyla KOBİ ekosisteminde yer alır.
  

KOBİ Vasfı Belgesi almak isteyen firmalar, bu kriterlere uygun olduklarını KOBİ Beyannamesi üzerinden beyan etmelidir. KOSGEB sistemi bu verileri doğruladıktan sonra ilgili firmaya dair KOBİ Belgesi oluşturur. Yanlış beyan verilmesi halinde belgenin geçerliliği iptal edilir ve desteklerden yararlanma hakkı kaybedilir.

KOBİ Vasfı Belgesi Nasıl Alınır?

KOBİ Vasfı Belgesi almak için Ticaret Odalarına veya KOSGEB’e başvurulmalıdır. Başvuru süreci tamamen online ve ücretsiz olarak gerçekleştirilebilir. İşletmeler KOBİ Beyan Sistemi(KBS) üzerinden e-devlet doğrulaması ile KOBİ Belgesi başvuru sürecini tamamlayabilir. 

KOBİ Vasfı Belgesi için Nasıl Başvuru Yapılır?

KOBİ Vasfı Belgesi almak isteyen işletmeler, KOBİ Beyan Sistemi (KBS) üzerinden e-devlet ile giriş yaparak tamamen online ve ücretsiz şekilde başvuru gerçekleştirebilirler. 

KOBİ Belgesi başvuru süreci şu şekilde ilerler: 

1. e-Devlet ile KBS’ye Giriş
2. İşletme Bilgilerini Doldurma
3. KOBİ Bilgi Beyannamesi Oluşturma
4. Onay ve Belgenin Oluşturulması
5. Belgenin İndirilmesi ve Kullanılması

Bu adımları tamamlayan işletmeler, KOBİ Belgesi ile devlet destek ve teşviklerinden faydalanabilir.

1. e-Devlet ile KBS’ye Giriş

Başvuru süreci, KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden yürütülür. İşletmeyi temsilen, yetkili kişi e-Devlet kimlik doğrulamasıyla giriş yapar. Daha önce Kobi Belgesi için başvuru yapılmamışsa sistemde boş bir profil açılır; bu, ilk kez KOBİ belgesi başvurusu yapan işletmeler için normaldir.

2. İşletme Bilgilerini Doldurma

Açılan profil üzerinden işletmeye ait faaliyet kodu (NACE), çalışan sayısı, yıllık net satış hasılatı veya bilanço toplamı, ortaklık yapısı ve iletişim bilgileri gibi temel bilgiler girilir. Bu bilgiler, son mali yıl verilerine göre beyan edilmelidir. Yeni kurulan işletmeler ise mevcut kayıtlı çalışan sayısı ve başlangıç mali verilerini bildirmekle yükümlüdür.

3. KOBİ Bilgi Beyannamesi Oluşturma

Girilen bilgiler kaydedildikten sonra “KOBİ Bilgi Beyannamesi” sekmesinden yeni KOBİ Beyannamesi oluşturulur. Sistem, beyan edilen çalışan sayısı ve mali büyüklükleri dikkate alarak işletmenin mikro, küçük veya orta ölçekli sınıfta olup olmadığını otomatik olarak hesaplar.

4. Onay ve Belgenin Oluşturulması

Beyanname onaylandığında sistem, işletmenin KOBİ kriterlerine uyup uymadığını resmi olarak belirler.

• Eğer işletme kriterlere uygunsa sistem KOBİ Vasfı Belgesi‘ni otomatik üretir.
• Eğer başvuru yapan firma, kriterleri aşan büyük ölçekli bir işletmeyse belge oluşturulmaz.

5. Belgenin İndirilmesi ve Kullanılması

Onaylanan beyanname ile birlikte “Belge/Beyanname” sekmesinden KOBİ Vasfı Belgesi PDF formatında indirilebilir. KOBİ Belgesi ücretsizdir ve tüm KOSGEB destek başvurularında işletmenin resmi ölçeğini beyan etmek amacıyla kullanılır.

KOBİ Vasfı Belgesi Başvurusu İçin Gerekli Şartlar

KOBİ Vasfı Belgesi alabilmek için yalnızca bir işletme olmak yeterli değildir, belirli hukuki ve mali kriterlerin karşılanması zorunludur. KOBİ Vasfı Belgesi için ilk koşul, işletmenin ticaret siciline veya esnaf siciline kayıtlı olması ve hala faaliyette bulunmasıdır. Ancak beyanname başvurusu için asıl belirleyici olan unsur, işletmenin ölçeğini tanımlayan çalışan sayısı ve yıllık net satış hasılatı/bilanço toplamıdır. Bu ölçütler, Resmi Gazete’de yayımlanan KOBİ Yönetmeliği ile net şekilde belirlenmiştir.

KOBİ olmak için gereken kriterlerin üzerinde kalan firmalar “büyük işletme” statüsüne girer ve KOBİ belgesi başvurusu yapamaz. Dolayısıyla faaliyet alanı, şirket türü (şahıs, limited, anonim vb.) veya kuruluş yılı tek başına yeterli değildir; ölçek kriterlerine uyum şarttır.

İlginizi çekebilir: Şahıs şirketi nasıl kurulur?

KOBİ Beyannamesi Nasıl Doldurulur? 

KOBİ beyannamesi doldurma işlemi, işletmenin KOSGEB desteklerinden yararlanabilmesi için tamamlaması gereken temel adımdır. Bu beyanname, KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden online şekilde yapılır ve işletmenin ölçeğini (mikro, küçük veya orta) resmi kayıtlara göre belirler.

KOBİ beyannamesi doldurmak için şu adımlar izlenir:

1. KOBİ Bilgi Sistemi adresine giriş yapılır.
2. Şirket yetkilisi, e-Devlet bilgileriyle kimlik ve yetki doğrulamasını tamamlar.
3. Faaliyet kodu (NACE), çalışan sayısı (yıllık ortalama), yıllık net satış hasılatı veya bilanço toplamı, iletişim ve ortaklık bilgileri sisteme girilir.
4. Girilen bilgilerle sistem otomatik olarak işletmenin KOBİ sınıfını belirler ve onay adımına geçilir.
5. KOBİ beyannamesi onaylandıktan sonra KOBİ vasfı belgesi görüntülenip, indirilebilir.

Beyanname doldururken doğru ve güncel şirket bilgileri girmek bu süreçte oldukça önemlidir. Yanlış veya eksik bilgiler, hem KOBİ sınıflandırmasının hatalı yapılmasına hem de ileride yapılacak olan destek başvurularında sorun yaşanmasına neden olabilir.

KOBİ Belgesi Sorgulama Nasıl Yapılır?

KOBİ belgesi sorgulama işlemi, işletmenin KOBİ vasfı beyanının güncel olup olmadığını ve resmi olarak geçerli kabul edilip edilmediğini kontrol etme adımıdır. KOBİ beyannamesi onaylandıktan sonra belge KOSGEB’in KOBİ Bilgi Sistemi üzerinde görünür ve e-Devlet üzerinden doğrulanabilir. Bu işlem sayesinde, işletmenin destek programlarına başvuru yaparken kullanacağı belgenin geçerlilik tarihi, belge numarası ve işletme sınıf bilgileri teyit edilir.

KOBİ Belgesi Almanın Avantajları

KOBİ Belgesi almanın en büyük avantajı, işletmenin resmi olarak KOBİ statüsü kazanması ve bu sayede devlet destekleri ile özel sektör teşviklerine erişiminin kolaylaşmasıdır.

KOBİ Belgesi sayesinde bir işletme, yalnızca KOSGEB hibeleri ve faizsiz kredilerden yararlanmakla kalmaz, aynı zamanda yatırımcı ve bankalar karşısında daha güvenilir bir profile sahip olur. Özellikle küçük ölçekli işletmeler için yatırımcı arayışı sırasında bu belge, bir tür “resmi referans” görevi görür.

KOBİ belgesi; vergi istisnaları, SGK destekleri, Ar-Ge ve inovasyon hibeleri, uluslararası fuar ve yurtdışı destekleri gibi mali teşvikler için kapı açar. Bu ayrıcalıklar işletmenin günlük operasyon maliyetlerini azaltırken, uzun vadeli büyüme planlarını da hızlandırır.